Trong những trường hợp nào thì được miễn trách nhiệm hình sự?

18/03/2021 13:55

Miễn trách nhiệm hình sự luôn được xem là một trong những chế định thể hiện cao nhất tính chất nhân đạo trong đường lối xử lý tội phạm của nhà nước ta. Vậy trong những trường hợp nào thì một chủ thể phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự ?. Để giải đáp thắc mắc trên thì sau đây Công ty luật hợp danh Đại An Phát chúng tội xin tư vấn về vấn đề này.

Cơ sở pháp lý

Bộ luật hình sự năm 2015

Nội dung

Miễn trách nhiệm hình sự được hiểu là biện pháp nhân đạo, phản ánh sự khoan hồng của nhà nước, do cơ quan tiến hành tố tụng hình sự áp dụng đối với người thực hiện hành vi phạm tội khi có căn cứ theo quy định của BLHS với nội dung là không buộc người phạm tội phải chịu hậu quả pháp lý bất lợi về hành vi phạm tội mà họ đã thực hiện.
Theo quy định tại Điều 29 Bộ luật hình sự năm 2015 thì có ba nhóm trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự với các căn cứ cụ thể kèm theo. Cụ thể như sau:
Nhóm 1: Khoản 1 của điều luật quy định các trường hợp đương nhiên được miễn trách nhiệm hình sự, bao gồm hai trường hợp đó là:
- Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa. Đây là trường hợp do chính sách hình sự hoặc do quy định pháp luật cụ thể có sự thay đổi nên hành vi đã thực hiện tuy thỏa mãn các dấu hiệu của cấu thành tội phạm nhưng không còn tính nguy hiểm cao cho xã hội nữa.
- Khi có quyết định đại xá. Đại xá là một biện pháp khoan hồng, nhân đạo của nhà nước do Quốc hội quyết định nhân dịp những sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước đối với những người phạm những loại tội nhất định. Đối với những người có hành vi phạm tội được đại xá thì dù đang ở trong bất kỳ giai đoạn tố tụng nào người phạm tội đều được tha tội hoàn toàn, được phục hồi toàn bộ quyền công dân và được coi như không phạm tội và cũng không có án tích trong lý lịch tư pháp.
Nhóm 2: Khoản 2 của điều luật quy định ba trường hợp người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự. Đây là những trường hợp mà cơ quan tiến hành tố tụng hình sự phải xem xét để quyết định việc miễn trách nhiệm hình sự cho người phạm tội.
          - Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa. (như trên đã giải thích)
          - Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử, người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa.
          - Trước khi hành vi phạm tội bị phát giác, người phạm tội tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của tội phạm và lập công lớn hoặc có cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội thừa nhận.
          Nhóm 3: Khoản 3 của điều luật quy định trường hợp có thể được miễn trách nhiệm hình sự khi có sự đề nghị từ phía người bị hại. Cụ thể như sau:
          Người thực hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc tài sản của người khác, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả và được người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại tự nguyện hòa giải và đề nghị miễn trách nhiệm hình sự, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.
Bài viết trên đây chỉ có giá trị tham khảo, nếu có bất kỳ vướng mắc nào, xin liên hệ với chúng tôi để được nhận tư vấn trực tiếp.
Với độ ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và nhiệt tình trong công việc, có trách nhiệm với khách hàng, Luật Đại An Phát chuyên cung cấp các dịch vụ tham gia tranh tụng để giải quyết các vụ án như: Giải quyết tranh chấp về hôn nhân gia đình, tranh chấp về thừa kế, tranh chấp đất đai, tranh chấp tài sản sau ly hôn....

Gửi yêu cầu dịch vụ

Đăng ký dịch vụ ngay

Bài viết khác